Ο πρώην πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, μίλησε στο συνέδριο με τίτλο «Μεταπολίτευση 1974-2024: 50 χρόνια ελληνική εξωτερική πολιτική», όπου αναφέρθηκε στις μεγάλες αλλαγές που σημειώθηκαν στην εξωτερική πολιτική της χώρας κατά τα τελευταία πενήντα χρόνια.
Στην ομιλία του, ο κ. Σαμαράς ανέλυσε τις τρεις βασικές προσεγγίσεις που χαρακτηρίζουν την ελληνική εξωτερική πολιτική: την εθνοκεντρική πολιτική του Ανδρέα Παπανδρέου, την προσέγγιση που εστίασε στο διεθνές δίκαιο και τους διεθνείς οργανισμούς επί Κώστα Σημίτη, και την πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική του Κωνσταντίνου Καραμανλή, η οποία συνδύαζε τα δύο προηγούμενα μοντέλα, με κορυφαία στιγμή την ένταξη της Ελλάδας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Ο κ. Σαμαράς εξήγησε ότι η πολιτική του Κωνσταντίνου Καραμανλή, την οποία ακολούθησαν και ο ίδιος και ο Κώστας Καραμανλής, ήταν αυτή που κράτησε τις ισορροπίες σε μια περίοδο μεγάλων διεθνών ανατροπών. Ο πρώην πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη διαφορά των σημερινών ηγετών της Ευρώπης με εκείνους που συνάντησε στην αρχή της καριέρας του, επισημαίνοντας ότι μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και την κρίση στη Γιουγκοσλαβία, η Ευρώπη αντιμετώπισε τη διάλυση της συνοχής της και τη δημιουργία νέων προκλήσεων, όπως το Μακεδονικό.
Ο Αντώνης Σαμαράς αναφέρθηκε και στην κατάσταση της Ευρώπης σήμερα, κάνοντας λόγο για την έλλειψη ηγεσίας και το διχασμένο τοπίο σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Γερμανία. Επιπλέον, τόνισε την ανάγκη για αποτρεπτική πολιτική απέναντι στην Τουρκία, αναφέροντας ότι η αποτροπή απαιτεί πειστικότητα, αξιοπιστία και ισχυρές συμμαχίες.
Μιλώντας για την Τουρκία, ο κ. Σαμαράς σημείωσε πως η χώρα αυτή ανοίγει πολλά μέτωπα, προσπαθώντας να υπερεπεκταθεί και να δημιουργήσει περισσότερους εχθρούς. Ανέφερε ότι το 2013 η Ελλάδα είχε προχωρήσει σε στρατηγικές συμμαχίες, όπως η συμφωνία Κύπρου-Ισραήλ-Ελλάδας και η συμφωνία αμυντικής αρωγής με τη Γαλλία το 2022, για να ενισχύσει τη θέση της στην περιοχή.
Αναφορικά με τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας, ο πρώην πρωθυπουργός εξέφρασε την ανησυχία του για την κατάσταση στην Κύπρο και την ανάγκη για σαφή στάση απέναντι στις τουρκικές διεκδικήσεις. Ο κ. Σαμαράς ανέφερε ότι οι συνεχείς υποχωρήσεις και η κατευναστική πολιτική απέναντι στην Τουρκία δεν αποδίδουν, ενώ χαρακτήρισε «παράλογη» τη στήριξη της Ελλάδας στην υποψηφιότητα του Τούρκου διπλωμάτη για τη θέση του γενικού γραμματέα του ΟΑΣΕ.
Ο κ. Σαμαράς κατέληξε την ομιλία του τονίζοντας ότι η Ελλάδα πρέπει να υιοθετήσει μια πιο αποφασιστική και ενεργητική εξωτερική πολιτική, εστιάζοντας στην υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων και την ενίσχυση των συμμαχιών, ενώ επανέλαβε την ανάγκη για αποτροπή και όχι για κατευνασμό στην αντιμετώπιση της Τουρκίας.