Σαρωτικές αλλαγές στον χάρτη των κοινωνικών παροχών φέρνει το νέο Εθνικό Μητρώο Επιδομάτων και Παροχών, που θεσμοθετείται μέσω του νομοσχεδίου για τον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα. Για πρώτη φορά, καταγράφονται συγκεντρωτικά όλα τα επιδόματα που χορηγεί το κράτος, με στόχο τον εντοπισμό των πραγματικά δικαιούχων και την αποφυγή καταβολών σε ευκατάστατα νοικοκυριά.
Το υπουργείο Οικονομικών προχωρά στην πλήρη ενοποίηση και ψηφιοποίηση του συστήματος παροχών, καθιστώντας τα επιδόματα «ορατά» σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης. Παράλληλα, τίθενται αυστηρά εισοδηματικά, περιουσιακά και καταθετικά κριτήρια, ώστε να αποτρέπεται η είσπραξή τους από εύπορους πολίτες.
Ποιοι χάνουν επιδόματα από το 2025
Από την 1η Ιανουαρίου 2025, τίθενται σε ισχύ νέες προϋποθέσεις που επηρεάζουν:
-
Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα
-
Το Επίδομα Στέγασης
-
Το Επίδομα Παιδιού
Εκτός από το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα, πλέον λαμβάνονται υπόψη:
-
Η αξία της ακίνητης περιουσίας
-
Η αξία της κινητής περιουσίας
-
Το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων
Παράδειγμα: Ο «κόφτης» ενεργοποιείται για οικογένεια με δύο παιδιά, ακίνητη περιουσία 220.000 ευρώ και αυτοκίνητο 1.600 κυβικών. Παρότι το εισόδημα μπορεί να είναι χαμηλό, η περιουσία κρίνεται υπερβολική για τη χορήγηση κοινωνικών ενισχύσεων.
Ενίσχυση για τους εργαζόμενους
Για να ενισχυθεί η εργασία, το εισόδημα από μισθωτή εργασία δεν προσμετράται στο σύνολό του κατά την αξιολόγηση:
-
20% εξαιρείται από τα κριτήρια στο επίδομα παιδιού και στέγασης
-
30% εξαιρείται στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα
Τι προβλέπει το νέο Εθνικό Μητρώο
Η ειδική Ομάδα Εργασίας που έχει συσταθεί για το έργο αυτό, αναλαμβάνει:
-
Τη χαρτογράφηση όλων των κρατικών επιδομάτων
-
Τη σύνταξη κανονιστικού πλαισίου για την ψηφιακή λειτουργία του Μητρώου
-
Το συντονισμό των εμπλεκόμενων φορέων (ΟΠΕΚΑ, ΕΦΚΑ, ΔΥΠΑ, Υπουργεία κ.ά.)
Μέχρι σήμερα, η δημόσια διοίκηση δεν είχε πλήρη εικόνα για το ποια και πόσα επιδόματα λαμβάνει κάθε πολίτης, γεγονός που δημιουργούσε πολλαπλές στρεβλώσεις και έλλειμμα ελέγχου.
Επιδόματα υπό τον νέο έλεγχο
Στο μικροσκόπιο μπαίνουν δεκάδες παροχές, μεταξύ των οποίων:
-
Επίδομα τέκνων
-
Επίδομα στέγασης
-
Επίδομα θέρμανσης
-
Αναπηρικά και εξωιδρυματικά επιδόματα
-
Φοιτητικό επίδομα
-
Επίδομα μητρότητας
-
Αγροτικές επιδοτήσεις
-
Επιδότηση ρεύματος
-
Στήριξη για κόκκινα δάνεια και το πρόγραμμα «Γέφυρα»
Χιλιάδες πολίτες λαμβάνουν 2 ή και 3 επιδόματα ταυτόχρονα, χωρίς να επηρεάζεται το συνολικό τους εισόδημα, αφού τα περισσότερα επιδόματα είναι αφορολόγητα και δεν εμφανίζονται στις φορολογικές δηλώσεις.
Η δημιουργία του Εθνικού Μητρώου Επιδομάτων έρχεται να διορθώσει αυτή τη στρέβλωση και να εξασφαλίσει ότι οι ενισχύσεις θα πηγαίνουν αποκλειστικά σε όσους τις έχουν πραγματικά ανάγκη.