Νέα έρευνα αποκαλύπτει πώς το εμπόριο άγριων ζώων άνοιξε τον δρόμο για την παγκόσμια πανδημίαΜια νέα διεθνής επιστημονική μελέτη φέρνει στο φως νέα στοιχεία για την προέλευση και εξάπλωση του κορονοϊού SARS-CoV-2, υποδεικνύοντας ότι το «ανθρώπινο χέρι», μέσω του εμπορίου άγριων ζώων, συνέβαλε καθοριστικά στη μετάδοσή του στον άνθρωπο και την πρόκληση της πανδημίας Covid-19.
Η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση Cell, εξετάζει την γονιδιακή εξέλιξη του ιού και τη συγκρίνει με εκείνη του SARS-CoV-1 που προκάλεσε το ξέσπασμα του SARS το 2002. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι και οι δύο ιοί μοιράζονται κοινή εξελικτική πορεία, που ξεκινά από τις νυχτερίδες και περνά μέσα από άγρια θηλαστικά τα οποία μεταφέρθηκαν από εμπόρους στις αστικές αγορές της Κίνας.
Η πορεία των κορονοϊών από τις σπηλιές στις πόλεις
Οι επιστήμονες ανέλυσαν περισσότερα από 250 δείγματα κορονοϊών από νυχτερίδες και άλλα άγρια ζώα, εντοπίζοντας γενετικούς προγόνους τόσο του SARS όσο και του SARS-CoV-2. Η ανάλυση έδειξε ότι οι δύο ιοί εξελίσσονταν επί αιώνες σε νυχτερίδες της Νοτιοανατολικής Ασίας, υποβάλλοντας το γενετικό τους υλικό σε ανασυνδυασμό — μια διαδικασία κατά την οποία συνδυάζονται διαφορετικοί ιοί, δημιουργώντας πιο ανθεκτικά και μεταδοτικά στελέχη.
Ο Dr. Michael Worobey, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, τόνισε:
«Όταν φέρνεις άγρια ζώα στην καρδιά των πόλεων, σε τακτά χρονικά διαστήματα θα έχεις πανδημία».
Τα ζώα ως ενδιάμεσοι ξενιστές
Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι νυχτερίδες δεν μετέφεραν απευθείας τον ιό στον άνθρωπο. Αντίθετα, άλλα άγρια ζώα (π.χ. μοσχογαλιά, παγκολίνοι) λειτούργησαν ως ενδιάμεσοι ξενιστές. Η μεταφορά αυτών των ζώων στις αστικές αγορές και η επαφή τους με ανθρώπους δημιούργησε το ιδανικό περιβάλλον για τη διασπορά των ιών.
Παράλληλες πορείες SARS και Covid-19
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι κορονοϊοί και των δύο πανδημιών εντοπίστηκαν σε παρόμοιες γεωγραφικές περιοχές και είχαν εξελιχθεί σε ανθρώπινα παθογόνα λίγα μόνο χρόνια πριν ξεσπάσουν οι πανδημίες. Ο πιο κοντινός «πρόγονος» του SARS βρέθηκε 1–2 χρόνια πριν την επιδημία του 2002, ενώ εκείνος της Covid-19 βρέθηκε στην επαρχία Guangdong 5–7 χρόνια πριν από το 2019.
Ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Jonathan Pekar υπογράμμισε:
«Η εξελικτική ιστορία των δύο ιών είναι εντυπωσιακά παρόμοια. Δεν πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά, αλλά για πρότυπα μετάδοσης που συνδέονται άμεσα με ανθρώπινες παρεμβάσεις στη φύση».
Αντιπαράθεση με πολιτικές θεωρίες
Η μελέτη δημοσιεύεται σε μια περίοδο όπου θεωρίες για διαρροή του ιού από εργαστήριο στην Wuhan εξακολουθούν να κυκλοφορούν, υποκινούμενες κυρίως από πολιτικά κίνητρα και εμπορικές αντιπαραθέσεις. Η ερευνητική ομάδα επιμένει ότι τα ευρήματα δεν υποστηρίζουν τέτοιες θεωρίες, αλλά αναδεικνύουν τις ανθρώπινες πρακτικές στην άγρια ζωή ως κρίσιμο παράγοντα εμφάνισης νέων πανδημιών.