Έπειτα από σχεδόν δύο χρόνια παγκόσμιας αναταραχής, ο κορωνοϊός φαίνεται πως δεν έχει πει την τελευταία του λέξη. Ενώ η πανδημία μπορεί να έχει αποκλιμακωθεί, οι επιστήμονες επισημαίνουν μια ανησυχητική νέα απειλή: τη σύνδεση του ιού με την πρώιμη εμφάνιση άνοιας, ακόμη και σε άτομα κάτω των 70 ετών.
Ομάδες νευρολόγων στις ΗΠΑ, όπως εκείνη του δρ. Gabriel de Erausquin, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Οι μελέτες τους δείχνουν ότι ασθενείς άνω των 57 ετών με επίμονα συμπτώματα Covid παρουσιάζουν αλλαγές στον εγκέφαλο που μοιάζουν με τα αρχικά στάδια του Αλτσχάιμερ. Τα δεδομένα είναι ανησυχητικά: μέχρι και το 1/3 των ηλικιωμένων ασθενών με long covid παρουσιάζει ήπια γνωστική εξασθένηση – πρόδρομο της άνοιας.
Δεν πρόκειται για μεμονωμένες παρατηρήσεις. Μελέτες από το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες διεθνείς έρευνες εντοπίζουν ευρεία αύξηση γνωστικών προβλημάτων μετά την Covid-19. Δύο στους τρεις νοσηλευόμενους ασθενείς άνω των 65 αναφέρουν γνωστική επιδείνωση μήνες μετά την ανάρρωση.
Και το ερώτημα παραμένει: μπορεί αυτή η κατάσταση να αντιστραφεί; Ο δρ. Igor Koralnik, που παρακολουθεί ασθενείς με long covid, διαπιστώνει ότι κάποιοι βελτιώνονται με καθημερινές στρατηγικές, όπως υπενθυμίσεις και νέες συνήθειες. Όμως άλλοι, ακόμα και νέοι, βλέπουν τα συμπτώματά τους να επιδεινώνονται.
Οι ειδικοί συμφωνούν πως όσο πιο σοβαρή ήταν η λοίμωξη, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος μακροχρόνιων επιπτώσεων. Η πρόληψη παραμένει η καλύτερη άμυνα – με τον εμβολιασμό και τη σωστή διαχείριση της υγείας να παίζουν καθοριστικό ρόλο.
Καθώς αυξάνονται τα στοιχεία που συνδέουν την Covid-19 με τη γνωστική έκπτωση, η προσοχή στρέφεται στην ανάγκη για περαιτέρω έρευνα, υποστήριξη των ασθενών και καλύτερη ενημέρωση του κοινού. Γιατί η άνοια δεν είναι πια θέμα του μακρινού μέλλοντος – είναι η νέα πρόκληση του σήμερα.