Ιστορική αναδρομή από την «Απογευματινή» – Πριν τη σύλληψή τους, οι πραξικοπηματίες προετοίμαζαν νέα ανατροπή του δημοκρατικού πολιτεύματος
Συμπληρώνονται σήμερα, 21 Απριλίου 2025, 58 χρόνια από το πρωινό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967. Μία χούφτα αξιωματικοί του στρατού, με επικεφαλής τους Γεώργιο Παπαδόπουλο, Νικόλαο Μακαρέζο και Στυλιανό Παττακό, κατέλυσαν το δημοκρατικό πολίτευμα και εγκαθίδρυσαν στρατιωτική δικτατορία. Η Ελλάδα μπήκε στον «γύψο» για 7,5 χρόνια.
Από το 1967 έως και τις 23 Ιουλίου 1974, ημέρα της πτώσης της Χούντας και επιστροφής στη Δημοκρατία, η αντίσταση ήταν δύσκολη και επικίνδυνη. Κορυφαίες στιγμές αγώνα υπήρξαν:
-
Η απόπειρα δολοφονίας του Παπαδόπουλου από τον Αλέκο Παναγούλη
-
Οι καταλήψεις της Νομικής το 1973
-
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβρη του 1973, που κατεστάλη αιματηρά
Η προετοιμασία για νέα ανατροπή και η σύλληψη των πραξικοπηματιών
Τον Οκτώβριο του 1974, σε μια Ελλάδα που βάδιζε πια προς τη Μεταπολίτευση, αποκαλύφθηκε από τη «Απογευματινή» ότι οι πρωταίτιοι του πραξικοπήματος ετοίμαζαν νέα συνωμοσία για την ανατροπή του δημοκρατικού πολιτεύματος. Στις 23 Οκτωβρίου, οι Παπαδόπουλος, Παττακός, Μακαρέζος και Λαδάς εκτοπίστηκαν στην Κέα (Τζια).
Αφορμή στάθηκε η μήνυση για προδοσία που υπέβαλε ο δικηγόρος Αλέξανδρος Λυκουρέζος τον Σεπτέμβριο του 1974.
Η «Δίκη των Πρωταιτίων»
Τον Ιανουάριο του 1975, οι πραξικοπηματίες προφυλακίστηκαν και στις 28 Ιουλίου ξεκίνησε η περίφημη «Δίκη των Πρωταιτίων», η οποία ολοκληρώθηκε στις 23 Αυγούστου.
Καταδίκες:
-
Παπαδόπουλος, Παττακός, Μακαρέζος: Ένοχοι εσχάτης προδοσίας και στάσης – Θανατική ποινή και ισόβια κάθειρξη
-
Ιωαννίδης, Λαδάς, Ζωιτάκης, Σπαντιδάκης, Λέκκας, Ρουφογάλης, Κ. Παπαδόπουλος, Μπαλόπουλος: Ένοχοι για εσχάτη προδοσία – Ισόβια κάθειρξη και στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων για 5 έτη
-
Αγγελής, Ντερτιλής: Είκοσι χρόνια κάθειρξη
-
Γκαντώνας, Καραμπέρης: Δεκαπέντε χρόνια
-
Κωνσταντόπουλος: Δώδεκα χρόνια
-
Τσάκας: Οκτώ χρόνια
-
Σταματελόπουλος: Πέντε χρόνια
-
Καρύδας και Χατζηπέτρος: Αθώοι
Οι θανατικές ποινές δεν εκτελέστηκαν, καθώς αντικαταστάθηκαν με ισόβια κάθειρξη.
Ένα ιστορικό μήνυμα
Η καταδίκη των πρωταιτίων ήταν ένα κρίσιμο βήμα αποκατάστασης της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Ήταν ταυτόχρονα και ένα συμβολικό τέλος στη σκοτεινή περίοδο της Χούντας και μια υπενθύμιση ότι η Δημοκρατία μπορεί να πληγωθεί, αλλά δεν πεθαίνει.