Το Ψυχοσάββατο αποτελεί έναν σημαντικό θρησκευτικό θεσμό στην Ορθόδοξη Εκκλησία, με βαθύ συμβολισμό και ιδιαίτερη σημασία για την τιμή των κεκοιμημένων.
Στην κοινή ονομασία, το Ψυχοσάββατο αναφέρεται στο Σάββατο πριν από την Κυριακή των Απόκρεω και το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής. Η ημερομηνία των Ψυχοσαββάτων διαφέρει κάθε χρόνο, καθώς εξαρτάται από την ημερομηνία του Πάσχα. Το πρώτο Ψυχοσάββατο για το 2025 είναι το Σάββατο 22 Φεβρουαρίου, ενώ το δεύτερο θα πραγματοποιηθεί στις 7 Ιουνίου, μετά το Πάσχα.
Παρά το γεγονός ότι κάθε Σάββατο της χρονιάς είναι αφιερωμένο στη μνήμη των ψυχών των εκλιπόντων, τα δύο Ψυχοσάββατα της Εκκλησίας έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. Η μνήμη των κεκοιμημένων τιμάται με μνημόσυνα στις εκκλησίες, τρισάγια στους τάφους, μοίρασμα κολλύβων και ελεημοσύνες. Η παραδοσιακή εορτή καλεί τους πιστούς σε βαθιά περισυλλογή και προσευχή, με τη διάθεση να θυμηθούν όλους εκείνους που έχουν αποβιώσει, ζητώντας από τον Θεό να τους συγχωρήσει και να τους κατατάξει στη Βασιλεία Του.
Ωστόσο, υπάρχουν και εξαιρέσεις κατά τις οποίες δεν μνημονεύονται ορισμένοι από τους εκλιπόντες. Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, δεν επιτρέπεται η μνημόνευση των αβάπτιστων ψυχών, καθώς και εκείνων που έχουν αποφασίσει να ακολουθήσουν την διαδικασία της αποτέφρωσης, κατόπιν προσωπικής τους επιθυμίας. Η Εκκλησία, παρά τις διαφωνίες και τις διαφορετικές αντιλήψεις γύρω από το θέμα, τηρεί αυστηρά την παράδοση της ταφής των σωμάτων, θεωρώντας ότι αυτή είναι η σωστή και τιμητική διαδικασία για τους κεκοιμημένους.
Το Ψυχοσάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω έχει επίσης ιδιαίτερο θρησκευτικό νόημα. Στηρίζεται στην πίστη στη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, όταν όλοι οι άνθρωποι θα σταθούν μπροστά στο θρόνο του Θεού για να κριθούν. Με αυτόν τον τρόπο, το μνημόσυνο των κεκοιμημένων λειτουργεί ως μία αναγνώριση της προσωρινότητας της ζωής και της ελπίδας της Ανάστασης.
Η Εκκλησία τιμά όλους εκείνους που έφυγαν πρόωρα, σε ξένη γη, από λοιμικές ασθένειες, σε πολέμους ή φυσικές καταστροφές, καθώς και εκείνους που, λόγω φτώχειας, δεν είχαν τη δυνατότητα να τιμηθούν με τα καθιερωμένα μνημόσυνα. Το Ψυχοσάββατο αποτελεί, έτσι, μια συλλογική θρησκευτική αναφορά σε όλους τους αποθανόντες και αποτελεί έναν τρόπο διατήρησης της μνήμης και της ενότητας της Εκκλησίας των ζώντων και των κεκοιμημένων.