Μέσα σε μια χώρα που εδώ και μισό αιώνα αντιμετωπίζει σταθερά περισσότερους θανάτους από γεννήσεις, το Ρέθυμνο ξεχωρίζει ως μια φωτεινή εξαίρεση. Ο νομός της Κρήτης είναι ο μόνος στην Ελλάδα που έχει καταφέρει να αντιστρέψει το αρνητικό φυσικό ισοζύγιο, παρουσιάζοντας θετικό ρυθμό γεννήσεων.
Παρότι συνολικά η Κρήτη σημειώνει μικρή πληθυσμιακή μείωση της τάξης του 0,9%, το Ρέθυμνο συνεχίζει να αυξάνει τον πληθυσμό του. Σύμφωνα με την απογραφή του 2021, οι κάτοικοί του έφτασαν τους 55.636, έναντι 55.525 το 2011. Μάλιστα, το 2024 οι γεννήσεις σημείωσαν αύξηση 2,8%, γεγονός που αναδεικνύει τη δυναμική του νομού.
Ένας τόπος που εμπνέει ζωή και ασφάλεια
Η ποιότητα ζωής, το ήπιο κλίμα, αλλά και οι αυξανόμενες ευκαιρίες απασχόλησης λόγω του τουρισμού, φαίνεται να δημιουργούν ένα περιβάλλον ασφάλειας που ενθαρρύνει τα νέα ζευγάρια να δημιουργήσουν οικογένεια. Το Ρέθυμνο συνδυάζει όλα όσα αναζητούν όσοι θέλουν να ριζώσουν: σταθερότητα, ποιότητα και προοπτική.
Η Ελλάδα της δημογραφικής συρρίκνωσης
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Δημογραφίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Βύρων Κοτζαμάνης, από τις αρχές της δεκαετίας του 2010 οι θάνατοι ξεπερνούν σταθερά τις γεννήσεις. Ενδεικτικά, ενώ το 2011 η διαφορά ήταν περίπου +4,3 χιλιάδες, το 2024 εκτοξεύτηκε στις +58,5 χιλιάδες.
Και, όπως όλα δείχνουν, η τάση αυτή θα συνεχιστεί και τις επόμενες δεκαετίες.
Το Ινστιτούτο Δημογραφικών Ερευνών εντοπίζει δύο βασικούς λόγους για αυτή τη μόνιμα αρνητική πορεία:
-
Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής:
Οι Έλληνες ζουν περισσότερο – κατά μέσο όρο 17 χρόνια παραπάνω σε σχέση με το 1951. Ωστόσο, η γήρανση του πληθυσμού σημαίνει πως ο αριθμός των ηλικιωμένων (άνω των 65 ετών) έχει εκτοξευτεί από 520.000 το 1951 σε 2,5 εκατομμύρια σήμερα. -
Η μείωση των γεννήσεων:
Οι γυναίκες που γεννήθηκαν μεταξύ 1955 και 1985 κάνουν ολοένα και λιγότερα παιδιά και σε μεγαλύτερη ηλικία. Ενώ οι προηγούμενες γενιές (1940–1960) αποκτούσαν κατά μέσο όρο δύο παιδιά, πλέον ο δείκτης γονιμότητας έχει πέσει κάτω από το 1,5. Οι γεννήσεις μειώθηκαν από 148.000 το 1980 σε μόλις 68.500 το 2024.
Οι αριθμοί πίσω από τη μεγάλη αλλαγή
Μελετώντας την περίοδο 1980–2024, στους 51 νομούς της χώρας παρατηρείται ότι:
-
Σε 20 από τα 45 έτη, σε εθνικό επίπεδο, οι θάνατοι υπερέβησαν τις γεννήσεις.
-
Σε 16 νομούς, το αρνητικό ισοζύγιο παρατηρείται για 41 έως 45 χρόνια.
-
Σε 7 νομούς (Αρκαδία, Λακωνία, Λέσβος, Λευκάδα, Μεσσηνία, Σάμος και Φωκίδα) το φαινόμενο είναι μόνιμο: περισσότεροι θάνατοι από γεννήσεις για 45 συνεχόμενα χρόνια.
Ρέθυμνο, ένα δημογραφικό παράδειγμα
Σε αυτό το τοπίο δημογραφικής παρακμής, το Ρέθυμνο λειτουργεί σαν παράδειγμα ζωής. Είναι ο νομός που αποδεικνύει ότι, όταν ένας τόπος προσφέρει ποιότητα, ευκαιρίες και ισορροπία, μπορεί να κρατήσει ζωντανή την ελπίδα — και τον πληθυσμό του.