Στις 23 Απριλίου 2010, ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, από το ακριτικό Καστελόριζο, ανακοίνωσε την ένταξη της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης. Το δραματικό του διάγγελμα σηματοδότησε την αρχή της πιο ταραχώδους περιόδου της νεότερης ελληνικής οικονομικής ιστορίας: την εποχή των μνημονίων.
Με φόντο το γραφικό λιμάνι του νησιού, ο Παπανδρέου παρομοίασε την Ελλάδα με ένα «σκάφος έτοιμο να βυθιστεί», τονίζοντας ότι η χώρα απειλείται από μια «καταιγίδα» άνευ προηγουμένου. Η απόφαση για την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης – που περιλάμβανε δάνεια από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ – ήταν αναπόφευκτη, έπειτα από τη ραγδαία αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 12,5% του ΑΕΠ και την εκτόξευση των επιτοκίων δανεισμού.
Η είσοδος στα μνημόνια έφερε βαθιές και επώδυνες αλλαγές: περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, αύξηση φόρων, μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό και αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις. Οι κοινωνικές αντιδράσεις υπήρξαν άμεσες και μαζικές. Η πιο σκοτεινή στιγμή αυτής της περιόδου ήρθε στις 5 Μαΐου 2010, όταν τρεις εργαζόμενοι στην τράπεζα Marfin έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια εμπρησμού στο κτίριο όπου εργάζονταν, εν μέσω διαδήλωσης ενάντια στο πρώτο μνημόνιο.
Η Ελλάδα παρέμεινε υπό μνημονιακή εποπτεία μέχρι τον Αύγουστο του 2018. Η έξοδος από τα προγράμματα στήριξης ήρθε με βαριά κοινωνική και οικονομική κληρονομιά, αλλά και με την ελπίδα ότι το παρελθόν αυτό δεν θα επαναληφθεί.
Δεκατέσσερα χρόνια μετά, το διάγγελμα του Καστελόριζου δεν είναι απλώς μια τηλεοπτική εικόνα – είναι το σύμβολο μιας εποχής που καθόρισε τη σύγχρονη Ελλάδα.