Η αντιμετώπιση του γυναικολογικού καρκίνου είναι μια πολυσύνθετη διαδικασία που απαιτεί προσεκτική διαχείριση σε πολλαπλά επίπεδα, από τη διάγνωση έως τη θεραπεία και την ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών.
Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του Γυναικολογικού Τμήματος του Γ.Α.Ο.Ν.Α. «Ο Άγιος Σάββας» και μέλος της επιτροπής εξετάσεων της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Γυναικολογικής Ογκολογίας, Δημήτρης Παπαθεοδώρου, μίλησε στη Μάγδα Τσέγκου και το magdanews.gr σχετικά με τις προκλήσεις και τις νέες εξελίξεις στην πρόληψη και θεραπεία του γυναικολογικού καρκίνου.
Ο κ. Παπαθεοδώρου έχει πιστοποιηθεί ως χειρουργός Γυναικολόγος-Ογκολόγος (ESGO Accreditation 2015), αλλά και ως Διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών με βαθμό «Άριστα», κατέχοντας συγχρόνως τον Τίτλο Ειδικότητας Μαιευτικής & Γυναικολογίας ΕΚΠΑ 2013.
Επιπλέον, ο Δρ. Δημήτρης Παπαθεοδώρου, εξειδικεύεται στη χειρουργική αντιμετώπιση προχωρημένου καρκίνου ωοθηκών και στην χειρουργική αντιμετώπιση αρχόμενου καρκίνου τραχήλου μήτρας.
Παράλληλα, διαθέτει εξειδίκευση στα πρωτόκολλα διατήρησης γονιμότητας σε αρχόμενες κακοήθειες των έσω γεννητικών οργάνων, συμβάλλοντας στην εξατομικευμένη φροντίδα των ασθενών του.
Ποιοι είναι οι συνηθέστεροι τύποι γυναικολογικού καρκίνου που συναντάτε στην κλινική σας;
Οι συνηθέστεροι τύποι με συχνότητα εμφάνισης είναι του ενδομητρίου, του τραχήλου μήτρας, των ωοθηκών και του αιδοίου.
Ποιοι είναι οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη γυναικολογικών καρκίνων;
Γενικότερα η συχνότητα των καρκίνων αυξάνεται καθώς μεγαλώνουμε , η ηλικία λοιπόν είναι παράγοντας κινδύνου και μιλάμε κατά μέσο όρο για μετά το μέσο της 6ης δεκαετίας της ζωής μιας γυναίκας. Με το πέρασμα του χρόνου το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού μας δε μπορεί να επιδιορθώσει βλάβες στο DNA και αυτό οδηγεί σε ανάπτυξη κακοηθειών. Ειδικότερα, παράγοντες κινδύνου σε ότι αφορά το καρκίνο του ενδομητρίου είναι η παχυσαρκία (ΒΜΙ>35), η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης. Σε ότι αφορά το καρκίνο τραχήλου μήτρας είναι η εμμένουσα λοίμωξη από στελέχη υψηλού ρίσκου του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), συνηθέστερα τα στελέχη 16 & 18. Στο καρκίνο των ωοθηκών δεν έχουν ανιχνευθεί συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου αλλά σε κάποιες περιπτώσεις η κληρονομικότητα είναι παράγοντας κινδύνου και συγκεκριμένα σε γυναίκες που είναι φορείς μεταλλάξεων στα γονίδια BRCA 1 & 2. Τέλος σε ότι αφορά το καρκίνο του αιδοίου, σε κάποιες περιπτώσεις (όχι σε όλες) τα ίδια στελέχη του ιού HPV που προκαλούν τη κακοήθεια στον τράχηλο της μήτρας ευθύνονται για την ανάπτυξη καρκίνου.
Ποιοι είναι οι πλέον ενδεδειγμένοι τρόποι πρόληψης για τις γυναίκες;
Οι πλέον ενδεδειγμένοι τρόποι πρόληψης για το καρκίνο του τραχήλου μήτρας είναι ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV και ο προληπτικός έλεγχος με κυτταρολογική εξέταση κατά Παπανικολάου (τεστ ΠΑΠ) σύμφωνα με τις οδηγίες του γυναικολόγου. Για τα άλλα κακοήθη νοσήματα δεν υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος πρόληψης πέρα από τις γνωστές σε όλους μας συμβουλές για άσκηση, διατήρηση του σωματικού μας βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα (ΒΜΙ έως 27-28) και υγιεινή διατροφή. Στις περιπτώσεις αποδεδειγμένης κληρονομικότητας αφού λάβουν οι γυναίκες συμβουλευτική από ειδικό Γενετιστή μπορούμε να προχωρήσουμε σε προληπτική αφαίρεση ωοθηκών , σαλπίγγων ή/και μήτρας αν αυτό κριθεί απαραίτητο.
“Τα πρώτα συμπτώματα σε ότι αφορά του καρκίνο του τραχήλου μήτρας
μπορεί να είναι μια κολπική αιμόρροια μετά από σεξουαλική επαφή,
σε ότι αφορά το καρκίνο αιδοίου μια δερματική βλάβη στη
περιοχή που προκαλεί κνησμό και πόνο”
Ποια είναι τα πρώτα συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν την παρουσία γυναικολογικού καρκίνου ανά ηλικιακή ομάδα από 20-65;
Τα πρώτα συμπτώματα σε ότι αφορά του καρκίνο του τραχήλου μήτρας μπορεί να είναι μια κολπική αιμόρροια μετά από σεξουαλική επαφή, σε ότι αφορά του καρκίνο του ενδομητρίου μια μετ εμμηνοπαυσιακή κολπική αιμόρροια (πλειοψηφία των περιπτώσεων), και σε ότι αφορά το καρκίνο αιδοίου μια δερματική βλάβη στη περιοχή που προκαλεί κνησμό και πόνο. Στο καρκίνο των ωοθηκών δεν υπάρχουν συμπτώματα στη πλειοψηφία των περιπτώσεων και η διάγνωση είναι αρκετά δύσκολο να τεθεί σε αρχικά στάδια.
Ποιες είναι οι εξετάσεις που πρέπει να γίνονται στα πλαίσια ενός προληπτικού ελέγχου που πρέπει να κάνει κάθε γυναίκα;
Οι εξετάσεις στα πλαίσια ενός προληπτικού ελέγχου είναι το τεστ Παπανικολάου και η ετήσια κλινική εξέταση από γυναικολόγο. Δε πρέπει να ξεχνάμε και τη μαστογραφία με την ηλικία των 40 ετών.
Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθεί μία ασθενής όταν διαγνωστεί με καρκίνο στα έσω και έξω γεννητικά όργανα. Τι λέει το πρωτόκολλο και ποιος είναι ο γιατρός που θα πρέπει αμέσως μετά να την αναλάβει και που η ίδια πρέπει να απευθυνθεί;
Αφού τεθεί η διάγνωση ενός καρκίνου στα έσω και έξω γεννητικά όργανα η ασθενής πρέπει να αντιμετωπιστεί από εξειδικευμένο Γυναικολόγο-Ογκολόγο. Το πρωτόκολλο ορθής αντιμετώπισης επιβάλλει τη συζήτηση του περιστατικού στο αρμόδιο Ογκολογικό Συμβούλιο προκειμένου να αποφασιστεί ο βέλτιστος τρόπος αντιμετώπισης. Η συζήτηση στο Ογκολογικό Συμβούλιο σε αρκετές περιπτώσεις πρέπει να γίνεται και προ εγχειρητικά αφού εξεταστούν ενδελεχώς όλα τα κλινικά δεδομένα. Στις ΗΠΑ και σε πολλές χώρες της ΕΕ αυτή είναι μια καθιερωμένη διαδικασία, στη χώρα μας παρά το ότι υπάρχει νομικά θεσμοθετημένο πρωτόκολλο λειτουργίας των Ογκολογικών Συμβουλίων , δεν τηρείται απαρέγκλιτα σε όλες τις περιπτώσεις.
Υπάρχει κληρονομούμενος γυναικολογικός καρκίνος, κι αν έχει ένα μέλος της οικογένειας καρκίνο πχ η μητέρα τα παιδιά τι πρέπει να κάνουν;
Υπάρχει κληρονομικός καρκίνος και όπως ανέφερα παραπάνω αφορά γυναίκες που φέρουν παθογόνες μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA 1 & 2. Σπανιότερες ακόμα περιπτώσεις αφορούν γυναίκες με το σύνδρομο Lynch. Η ορθή πρακτική σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να αξιολογηθεί η πιθανότητα οι απόγονοι αυτών των γυναικών να φέρουν τις ίδιες μεταλλάξεις, πραγματοποιούνται ειδικές μοριακές εξετάσεις που ζητάει ο ειδικός γενετιστή που θα εκτιμήσει την ασθενή και στη συνέχεια ακολουθεί συμβουλευτική από εξειδικευμένο Γυναικολόγο -Ογκολόγο που θα προτείνει τυχόν παρεμβάσεις ανάλογα με την ηλικία των απογόνων και την οικογενειακή τους κατάσταση.
Ποιες είναι οι πλέον σύγχρονες και αποτελεσματικές θεραπείες για τους γυναικολογικούς καρκίνους;
Οι πλέον σύγχρονες και αποτελεσματικές θεραπείες στους γυναικολογικού καρκίνους στο χειρουργικό πεδίο αφορούν τη χρήση της λαπαροσκοπικής και ρομποτικής τεχνικής κατά βάση στο καρκίνο του ενδομητρίου, στα αρχικά στάδια της νόσου που είναι και η πλειοψηφία των περιπτώσεων και σε κάποιες αυστηρά επιλεγμένες περιπτώσεις στο καρκίνο των ωοθηκών. Αξίζει να αναφερθούμε στην εφαρμογή της ανίχνευσης του φρουρού λεμφαδένα στο καρκίνο του ενδομητρίου, του τραχήλου και του αιδοίου. Η συγκεκριμένη τεχνική μειώνει σημαντικά τη νοσηρότητα των πιο εκτεταμένων επεμβάσεων και επιτρέπει τη σταδιοποίηση της νόσου με ασφάλεια. Η τεχνική του ανίχνευσης του φρουρού λεμφαδένα πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένους Γυναικολόγους-Ογκολόγους με εμπειρία στη τεχνική. Υπάρχουν τέλος σημαντικές εξελίξεις στο πεδίο της ανοσοθεραπείας με εισαγωγή νέων φαρμάκων με στοχευμένη δράση στους συμπαγείς όγκους με κυριότερο πεδίο δράσης το καρκίνο των ωοθηκών, του ενδομητρίου και του τραχήλου μήτρας προχωρημένων σταδίων.
Πώς αντιμετωπίζετε τις περιπτώσεις καρκίνου που διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο ;
Οι ασθενείς σε προχωρημένα στάδια αποτελούν μια ιδιαίτερη πρόκληση. Ο τρόπος αντιμετώπισης εξατομικεύεται ανάλογα με τη πρωτοπαθή εστία της νόσου λαμβάνοντας πάντα υπόψη τη συνολική κλινική κατάσταση της ασθενούς, την ηλικία της και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νόσου όπως ο ιστολογικός τύπος και η ύπαρξη απομακρυσμένων εστιών. Καθοριστικός είναι ο ρόλος του Ογκολογικού Συμβουλίου όπου θα συζητηθούν εκτενώς όλες οι λεπτομέρειες και οι συνάδελφοι όλων των εμπλεκομένων ειδικοτήτων (Παθολόγοι – Ογκολόγοι, Ακτινοθεραπευτές- Ογκολόγοι, Ακτινοδιαγνώστες, Παθολογοανατόμοι ) θα ορίσουν το βέλτιστο πλαίσιο δράσης. Η αντιμετώπιση μπορεί να είναι μια αρχική πολύ εκτεταμένη χειρουργική επέμβαση ή μια εισαγωγική χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία και επανεκτίμηση της ανταπόκρισης μετά το πέρας της θεραπείας.
Πώς μπορεί μια γυναίκα να μειώσει τον κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου μετά τη θεραπεία;
Η υποτροπή της νόσου μετά το τέλος της θεραπείας δε μπορεί να αποκλειστεί σε καμία περίπτωση. Είναι όμως γεγονός ότι όσο πιο αρχικό είναι το στάδιο της νόσου τόσο μικρότερες είναι οι πιθανότητες επανεμφάνισης της. Η πιο σημαντική δράση από τη πλευρά της ασθενούς είναι να ακολουθεί πιστά το πρόγραμμα παρακολούθησης που υποδεικνύει ο θεράπων ιατρός ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα με τη ταυτόχρονη διενέργεια προληπτικών εξετάσεων. Δε μπορούμε να προλάβουμε την υποτροπή της νόσου αλλά μπορούμε να την εντοπίσουμε νωρίς για να έχουμε και περιθώρια αντίδρασης και παρέμβασης.
“Η εξωσωματική γονιμοποίηση θεωρήθηκε ως πιθανή αιτία γυναικολογικού καρκίνου
όμως τα μέχρι τώρα επιστημονικά δεδομένα δε δείχνουν ξεκάθαρη αιτιολογική συσχέτιση”
Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι μύθοι και παρανοήσεις σχετικά με τον γυναικολογικό καρκίνο;
Μύθοι, παρανοήσεις και λανθασμένη πληροφόρηση σχετικά με το γυναικολογικό καρκίνο υπάρχουν. Η εξωσωματική γονιμοποίηση θεωρήθηκε ως πιθανή αιτία, όμως τα μέχρι τώρα επιστημονικά δεδομένα δε δείχνουν ξεκάθαρη αιτιολογική συσχέτιση. Μια γκρίζα ζώνη ίσως αποτελεί ο αριθμός των προσπαθειών, φαίνεται όμως ότι μέχρι 3-4 προσπάθειες δεν οδηγούν σε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης κακοήθειας. Η υπογονιμότητα από μόνη της (που δύναται να έχει διάφορες αιτίες) ίσως να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρκινογένεσης και αυτό δυσκολεύει αρκετά την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. Η χρήση του talk powder τη δεκαετία του 70 είχε συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου ωοθηκών, από τα σκευάσματα όμως εκείνα αφαιρέθηκε μεταγενέστερα ο αμίαντος που περιείχαν και έκτοτε θεωρούνται ασφαλή.
Πόσο σημαντική είναι η ψυχολογική υποστήριξη για τις ασθενείς με γυναικολογικό καρκίνο;
Η ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών με καρκίνο είναι ζωτικής σημασίας. Διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι οι ασθενείς αυτές με κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη έχουν καλύτερη συνολική επιβίωση και καλύτερη ανταπόκριση στη θεραπεία. Οι ασθενείς μας, μετά το “σοκ” που προκαλεί η ανακοίνωση της διάγνωσης δυσκολεύονται να μιλήσουν για το ψυχολογικό αντίκτυπο που βιώνουν και εμείς ως θεράποντες ιατροί δυστυχώς δεν δίνουμε πολλές φορές την απαραίτητη προσοχή σε αυτή τη διάσταση της νόσου. Η αξιολόγηση των ασθενών αυτών από ειδική ομάδα ψυχολόγων & ψυχιάτρων είναι στη πλειοψηφία των περιπτώσεων απαραίτητη και η έγκαιρη παρέμβαση τους είναι καθοριστικής σημασίας. Αν για παράδειγμα μια καταθλιπτική συνδρομή εγκατασταθεί είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά , αντιθέτως αν η ομάδα ψυχοογκολογικής υποστήριξης εντοπίσει εγκαίρως τυχόν συμπτώματα δύναται να παρέμβει και να προλάβει δυσμενή δυσμενή εξέλιξη που θα είναι τροχοπέδη και για τη θεραπεία της ασθενούς.
Το κράτος και τα ταμεία στηρίζουν τις γυναίκες αυτές που έχουν ζητήματα με την ψυχολογία τους μέσα από κάποιο πρόγραμμα;
Οι ασθενείς που αντιμετωπίζονται σε νοσοκομεία όπως ο “Άγιος Σάββας” έχουν τη δυνατότητα κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους να έχουν μια πρώτη αξιολόγηση και παρέμβαση εάν κριθεί απαραίτητο. Υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης σε ένα εξωτερικό ιατρείο κατά την πορεία της θεραπείας αν το επιθυμεί η ασθενής. Όμως ένα στενευμένο και ολοκληρωμένο πρόγραμμα από τη πλευρά της Πολιτείας αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει. Αν σκεφτείτε τον τεράστιο αριθμό ασθενών που νοσεί για πρώτη φορά κάθε χρόνο και ανέρχεται σε κάποιες χιλιάδες, η ανάγκη υποστήριξης είναι τεράστια. Το κόστος υποστήριξης σε ιδιωτική βάση είναι πολύ μεγάλο και δεν έχουν όλες οι ασθενείς μας τη δυνατότητα να ανταποκριθούν. Έχουμε μεταφέρει στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας αυτή την ανάγκη και έχουμε λάβει τη δέσμευση ότι θα υπάρξουν μέτρα υποστήριξης.
“Πρόσφατα και με την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος KInd Things
της κ. Εριέττας Κούρκουλου-Λάτση είμαστε στην ευχάριστη θέση
να προσφέρουμε εντελώς δωρεάν τη δυνατότητα διαφύλαξης γενετικού υλικού
σε άτοκες καρκινοπαθείς”
Πώς επηρεάζει ο γυναικολογικός καρκίνος τη γονιμότητα και ποιες επιλογές έχουν οι ασθενείς που θέλουν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους;
Εφόσον η νόσος διαγνωστεί σε αρχικό στάδιο υπάρχει δυνατότητα διατήρησης της γονιμότητας ειδικά στο καρκίνο του τραχήλου μήτρας και του ενδομητρίου. Υπάρχουν αυστηρά επιστημονικά κριτήρια επιλογής αυτών των ασθενών. Βασικό στοιχείο αυτής της διαδικασίας είναι η ορθή ενημέρωση της ασθενούς από εξειδικευμένο Γυναικολόγο-Ογκολόγο και η επικύρωση της απόφασης από το Ογκολογικό Συμβούλιο. Προτού εφαρμοστούν θεραπευτικά πρωτόκολλα υπάρχει η δυνατότητα κρυοσυντήρησης ωοθυλακίων και ωοθηκικού ιστού με ταυτόχρονη διατήρηση της μήτρας οπου αυτό είναι δυνατό. Πρόσφατα και με την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος KInd Things της κας Εριέττας Κούρκουλου-Λάτση είμαστε στην ευχάριστη θέση να προσφέρουμε εντελώς δωρεάν τη δυνατότητα διαφύλαξης γενετικού υλικού σε άτοκες καρκινοπαθείς που πληρούν τα αυστηρά επιστημονικά κριτήρια που έχουν θεσπιστεί από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Γυναικολογικής Ογκολογίας. Οι ασθενείς αυτές αφού εξεταστούν στα εξωτερικά γυναικολογικά ιατρεία του νοσοκομείου μας καθώς στα τα αντίστοιχα του Νοσοκομείου Μεταξά και διαπιστωθεί ότι πληρούν τα κριτήρια παραπέμπονται στα όμορα Ογκολογικά Συμβούλια προς επικύρωση της σχετικής απόφασης. Στη συνέχεια η κλινική Γένεσις Αθηνών κι ο Επιστημονικός της Υπεύθυνος κος Πάντος Κωνσταντίνος προχωρούν στη διαδικασία συλλογής του γενετικού υλικού. Τέλος η Μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής του Νοσοκομείου “Έλενα Βενιζέλου” αναλαμβάνει τη διαδικασία κρυοσυντήρησης. Όλα αυτά χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση της ασθενούς !
Ποιος είναι ο ρόλος της διατροφής και της άσκησης στην πρόληψη και θεραπεία του γυναικολογικού καρκίνου;
Σωστή διατροφή και άσκηση σημαίνει δυνατότερο ανοσοποιητικό σύστημα άρα και καλύτερη άμυνα του οργανισμού μας. Βέβαια ένας υγιεινός τρόπος ζωής είναι πολύ πιο αποτελεσματικός αν εφαρμόζεται από μικρή ηλικία. Πάραυτα ασθενείς που προσπαθούν να έχουν καλή διατροφή και άσκηση μετά τη διάγνωση (όπου αυτό είναι εφικτό) έχουν καλύτερη ανταπόκριση στη θεραπεία..
Ποια είναι η σημασία της συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών ειδικοτήτων για την αντιμετώπιση του γυναικολογικού καρκίνου;
Το Ογκολογικό συμβούλιο είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της ορθής αντιμετώπισης όλων των καρκινοπαθών ανεξαιρέτως. Η ολιστική προσέγγιση είναι η καλύτερη εγγύηση ότι η θεραπεία που θα λάβει ο/η κάθε ασθενής είναι η ενδεδειγμένη απαλλαγμένη πολλές φορές από υποκειμενικές απόψεις ενός μόνο ιατρού. Ειδικότερα σε δύσκολες και σπάνιες περιπτώσεις η συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων ειδικοτήτων είναι ζωτικής σημασίας. Τα Ογκολογικά Συμβούλια είναι νομικά θεσμοθετημένα στην Ελλάδα από το 2012 και καλώ όλες τις ασθενείς μέσα από το βήμα που μου δίνετε να ζητούν τις αποφάσεις από του θεράποντες ιατρούς της επιλογής τους και να τις διατηρούν στο αρχείο τους μαζί με όλες τις άλλες εξετάσεις που έχουν.
Πρέπει οι ασθενείς με γυναικολογικό καρκίνο να εντάσσονται σε κλινικές μελέτες ; Με ποιες προϋποθέσεις πρέπει να εντάσσονται;
Δεν τα ξέρουμε όλα. Έχουν γίνει άλματα στη θεραπεία για το καρκίνο τα τελευταία 20 χρόνια και τα επιτεύγματα αυτά κατέστησαν δυνατά μέσα από κλινικές μελέτες. Η απάντηση στο ερώτημα σας είναι ξεκάθαρα ΝΑΙ. Υπάρχουν πολύ αυστηρά κριτήρια για το πως εντάσσεται μια ασθενής σε μια κλινική μελέτη. Ενημερωτικά φυλλάδια που δένονται στην ασθενή προκειμένου να κατανοήσει τι ακριβώς μελετάμε και ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ έντυπο συναίνεσης που είναι να πάσα στιγμή ανακλητό από τη πλευρά της ασθενούς. Δεν υπάρχουν “πειραματόζωα” όπως πολλές φορές έχω ακούσει ασθενείς να αποκαλούν τους εαυτούς τους αν ενταχθούν σε κάποια μελέτη. υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες που προστατεύουν τις ασθενείς κατά τη διάρκεια μιας μελέτης. Όταν ένας ασθενής εντάσσεται σε μια κλινική μελέτη δεν βοηθά μόνο τον εαυτό του αλλά συμμετέχει ενεργά να ωφεληθούν χιλιάδες ασθενείς στο μέλλον.
Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζετε στην καθημερινή σας πρακτική ως γυναικολόγος ογκολόγος ;
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σχετίζονται περισσότερο με λειτουργικού τύπου δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα περισσότερα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Η έλλειψη ικανού αριθμού αναισθησιολόγων & νοσηλευτικού προσωπικού έχει οδηγήσει σε μειωμένο αριθμό χειρουργικών αιθουσών – σε σχέση με παλαιότερα – που μπορούν να διατεθούν στη κάθε χειρουργική κλινική. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται μία λίστα αναμονής που αυξάνει το άγχος και τη πίεση τόσο στους ασθενείς όσο και στο προσωπικό του νοσοκομείου μας που γίνεται αποδέκτης της πίεσης που ασκείται στο σύστημα. Υπάρχει σημαντική δυσκολία να χορηγηθούν οφειλόμενα ρεπό και κανονικές άδειες στο προσωπικό μας και αυτό οδηγεί σε κόπωση όχι μόνο σωματική αλλά και ψυχολογική.
“Η μεγαλύτερη έλλειψη είναι αυτή του νοσηλευτικού προσωπικού.
Πολλές βάρδιες τις νυχτερινές ώρες στα επιμέρους τμήματα καλύπτονται από μια νοσηλεύτρια μόνο.
Για να λειτουργήσουν όλες οι διαθέσιμες χειρουργικές αίθουσες απαιτούνται
περισσότεροι Αναισθησιολόγοι και νοσηλευτικό προσωπικό”
Με την πολυετή εμπειρία σας θα μπορούσατε να μας πείτε ποιες ελλείψεις πολύ σημαντικές υπάρχουν στον δικό σας τομέα και τι θα μπορούσε από πλευράς του το Υπουργείο Υγείας να πράξει, έτσι ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες τόσο των ιατρών αλλά και των ασθενών μέσα στα νοσοκομεία;
Στο τομέα του εξοπλισμού το νοσοκομείο μας διαθέτει την υλικό- τεχνολογική υποδομή να ανταπεξέλθει στην αποστολή του αν και κατά καιρούς παρατηρούνται ελλείψεις που δημιουργούνται μερικές φορές από το πολυπλοκότητα των διαδικασιών προμήθειας υλικών και του νομικού πλαισίου που τις ρυθμίζει. Όταν ο προϋπολογισμός του νοσοκομείου εξαντλείται , κάτι που συνήθως συμβαίνει προς το τέλος του εκάστοτε έτους, μπορεί να παρατηρηθεί δυσκολία στη προμήθεια κάποιων υλικών. Όμως η μεγαλύτερη έλλειψη είναι αυτή του νοσηλευτικού προσωπικού. Πολλές βάρδιες τις νυχτερινές ώρες στα επιμέρους τμήματα καλύπτονται από μια νοσηλεύτρια μόνο. Για να λειτουργήσουν όλες οι διαθέσιμες χειρουργικές αίθουσες απαιτούνται περισσότεροι Αναισθησιολόγοι και νοσηλευτικό προσωπικό για να στελεχώσει το χειρουργείο.
Μετά από 7 χρόνια στο “Μεταξά” και 8 χρόνια στον “Άγιο Σάββα”, έχετε ζήσει σίγουρα εκατοντάδες στιγμές και εμπειρίες με ασθενείς που ιανθήκαν στην αντιμετώπιση του γυναικολογικού καρκίνου και αυτό γίνεται αθόρυβα και με μεγάλη επιτυχία και μάλιστα είναι κάτι που έρχεται απέναντι σε όσους θέλουν να λένε ή να πιστεύουν ότι στο Δημόσιο δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο .
Η εποχή της πανδημίας ανέδειξε ξεκάθαρα την αναγκαιότητα του ΕΣΥ που παρά τις δυσκολίες ανταποκρίθηκε στο πολύ δύσκολο έργο που κλήθηκε να αντιμετωπίσει. Έγιναν παρεμβάσεις από πλευράς της Πολιτείας που “κράτησαν” το σύστημα όρθιο. Όμως το φιλότιμο και η αυταπάρνηση όλων των εργαζομένων στο ΕΣΥ έκαναν τη διαφορά και έφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα.Το ίδιο συμβαίνει και στο δύσκολο έργο που έχουν να φέρουν εις πέρας τα Ογκολογικά Νοσοκομεία. Στον Άγιο Σάββα και στο Γυναικολογικό Τμήμα ,τα τελευταία 8 χρόνια ,αντιμετωπίζουμε 140 νέες περιπτώσεις κακοήθων νεοπλασμάτων κάθε χρόνο, διενεργούμε άνω των 250 μεγάλων χειρουργικών επεμβάσεων και συζητάμε 450 μοναδικές περιπτώσεις στο Ογκολογικό μας Συμβούλιο. Εξετάζουμε περίπου 7000 ασθενείς στα τακτικά εξωτερικά μας ιατρεία και με τη ευγενική δωρεά του Ιδρύματος Λάτση , στο Κέντρο Ημερήσιας Νοσηλείας ‘Νίκος Κούρκουλος” εκτελούμε πολυάριθμες μικροεπεμβάσεις αλλά και λαπαροσκοπικές επεμβάσεις που παίρνουν εξιτήριο την ίδια μέρα ! Δε κερδίζουμε πάντα τις μάχες που δίνουμε, αλλά σε πάρα πολλές περιπτώσεις ασθενείς μας έχουν ιαθεί και αυτό μας δίνει τη δύναμη να συνεχίζουμε.
Ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να δώσετε στις γυναίκες σχετικά με την υγεία τους και τον γυναικολογικό καρκίνο;
Να κάνουν προληπτικές εξετάσεις, το τεστ Παπανικολάου και τη μαστογραφία τους , πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες του γυναικολόγου τους. Να μην διστάσουν να εμβολιάσουν τα αγόρια και τα κορίτσια τους έναντι του ιού HPV, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας μπορεί να εξαλειφθεί σχεδόν στο 100% εφόσον εφαρμοστεί καθολικά ο εμβολιασμός. Η Αυστραλία και η Σουηδία είναι ήδη πολύ κοντά στο να το πετύχουν, γιατί όχι και εμείς ; Αν παρατηρήσουν οποιαδήποτε σύμπτωμα σε σχέση με την υγεία των έσω και έξω γεννητικών οργάνων να απευθυνθούν κατευθείαν στο γυναικολόγο τους. Η έγκαιρη διάγνωση κάνει σε πάρα πολλές περιπτώσεις τη διαφορά. Τέλος θα ήθελα να απευθυνθώ όλες τις ηρωίδες γυναίκες που νόσησαν και παλεύουν με τη νόσο τους να μην διστάσουν να μιλήσουν, να συμμετέχουν σε δράσεις εθελοντικών ομάδων , δεν έχουν κανένα στίγμα για να κρύβονται ή να ντρέπονται γι’ αυτό που βιώνουν. Μπορούν να δώσουν το παράδειγμα και να αφυπνίσουν με τη δράση τους και τα λόγια τους εκατοντάδες άλλες γυναίκες που απλά δεν γνωρίζουν πως να προστατευθούν.
Επικοινωνία :