Ένα “φάντασμα” αιωρείται πάνω από την Ευρώπη – και δεν είναι άλλο από τον Ντόναλντ Τραμπ, που ετοιμάζεται να ταξιδέψει στο Βατικανό για την κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου, με τον κίνδυνο δημόσιων αντιπαραθέσεων με παγκόσμιους ηγέτες να ελλοχεύει στη σκιά της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου.
Όπως αναφέρει ο Guardian, η παρουσία του Τραμπ στην τελετή του Σαββάτου αναμένεται να προκαλέσει ένταση. Πρόκειται για το πρώτο διεθνές ταξίδι της δεύτερης θητείας του και έρχεται σε μια περίοδο που κυριαρχείται από διεθνείς κρίσεις και πολιτική αναταραχή. Το σύνθημα «Πρώτα η Αμερική» συνεχίζει να διαβρώνει συμμαχίες και εμπορικές σχέσεις των ΗΠΑ.
Ένα δύσβατο διπλωματικό τοπίο
Με τις συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Γάζα, τους εμπορικούς πολέμους και την επιθετική ρητορική κατά της Ευρώπης, η κηδεία του Πάπα δεν αποκλείεται να μετατραπεί σε διπλωματική παγίδα. Ο Τραμπ δεν έχει διστάσει να συγκρουστεί δημοσίως με άλλους ηγέτες, όπως συνέβη στη G7 του 2018 ή στη σύνοδο του ΝΑΤΟ το 2017.
Οι σχέσεις του με το Βατικανό είναι ήδη φορτισμένες, αφού ο Πάπας είχε επικρίνει τις μεταναστευτικές πολιτικές του, δηλώνοντας ότι όσοι χτίζουν τείχη τροφοδοτούν τον φόβο.
Η παρουσία Μπάιντεν και Ζελένσκι ανεβάζει τον πήχη
Η συμμετοχή του Τζο Μπάιντεν στην κηδεία κάνει τα πράγματα ακόμη πιο περίπλοκα, αφού οι σχέσεις του με τον Τραμπ είναι τεταμένες. Ο Μπάιντεν, βαθιά καθολικός, είχε αναπτύξει στενή σχέση με τον Πάπα Φραγκίσκο. Ενδέχεται επίσης να παραστεί και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κάτι που θα σηματοδοτήσει την πρώτη τους συνάντηση μετά την έντονη αντιπαράθεσή τους στον Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες και οι «παγωμένες» σχέσεις
Ο Τραμπ έχει επιτεθεί φραστικά στην ΕΕ, λέγοντας πως δημιουργήθηκε για να επιβαρύνει τις ΗΠΑ. Δεν έχει έρθει ποτέ σε άμεση επαφή με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που τον έχει επικρίνει έμμεσα. Παρότι οι τόνοι είναι υψηλοί, υπάρχουν και εξαιρέσεις: η Μελόνι από την Ιταλία έχει καλές σχέσεις μαζί του, όπως και ο Πολωνός πρόεδρος Ντούντα. Ο Μακρόν και ο Κιρ Στάρμερ επίσης κρατούν πιο ήπια στάση.
Απουσίες και σιωπές
Από την πλευρά της Ρωσίας, ο Πούτιν δεν θα παραστεί, στέλνοντας απλώς την υπουργό Πολιτισμού – μια ένδειξη ότι δεν αναμένονται ουσιαστικές διπλωματικές κινήσεις. Το Ισραήλ, που είχε στείλει αντιπροσωπεία υψηλού επιπέδου στην κηδεία του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’, αυτή τη φορά θα εκπροσωπηθεί μόνο από την πρέσβειρα στο Βατικανό, αντανακλώντας τη δυσαρέσκεια για τις δηλώσεις του Πάπα σχετικά με τον πόλεμο στη Γάζα.
«Έχω πολλές συναντήσεις»
Ο Τραμπ δήλωσε πως έχει προγραμματίσει σειρά συναντήσεων, χωρίς να αποκαλύπτει λεπτομέρειες. Δεν θα καθίσει στις πρώτες σειρές, οι οποίες είναι κρατημένες για καθολικά βασιλικά πρόσωπα και μέλη βασιλικών οικογενειών, με τους ηγέτες κρατών να βρίσκονται πιο πίσω.
Το μεγάλο ερωτηματικό: ο ίδιος ο Τραμπ
Το μεγάλο ερωτηματικό παραμένει η συμπεριφορά του Τραμπ. Παρότι έχει δείξει ικανότητα να κρατήσει πιο ήπιο προφίλ – όπως στην κηδεία του Τζίμι Κάρτερ, όπου είχε φιλική στάση προς τον Ομπάμα – συχνά επιστρέφει σε εκρηκτικές δηλώσεις ή παραπόνων.
Καθώς λοιπόν η παγκόσμια κοινότητα στρέφει το βλέμμα στο Βατικανό, η παρουσία του Τραμπ δεν περνά απαρατήρητη. Μοιάζει με έναν “ελέφαντα στο δωμάτιο” – απρόβλεπτος, εκρηκτικός και ικανός να αλλάξει τον τόνο οποιασδήποτε περίστασης.