Αυστραλία Πανεπιστήμιο Monash: Τα εμβόλια λειτουργούν μαγικά δημιουργώντας αποτελεσματικά ανοσοποιητικά κύτταρα που έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, συχνά για πάνω από δεκαετίες. Αυτά τα ανοσοποιητικά κύτταρα δημιουργούν τόσο ένα προστατευτικό φράγμα που μπορεί να αποτρέψει ή να ελαχιστοποιήσει την επαναμόλυνση όσο και μια μνήμη που μας επιτρέπει να αναγνωρίσουμε έναν παλιό εισβολέα όπως ένας ιός και να τον σκοτώσουμε πριν προκαλέσει ασθένεια. Το αντίσωμα στο αίμα μας που αποτελεί τον φραγμό παράγεται από τα “μακρόβια πλασματοκύτταρα” και ενώ η σημασία αυτών των κυττάρων ήταν ανέκαθεν γνωστή, το πώς και πότε δημιουργούνται μετά από έναν εμβολιασμό παρέμενε μυστήριο μέχρι σήμερα.
Μια ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Δρ Μάρκους Ρόμπινσον και τον καθηγητή Ντέιβιντ Τάρλιντον από το Εργαστήριο Ανοσολογικής Μνήμης του Πανεπιστημίου Monash έδειξε σε πραγματικό χρόνο πώς τα κύτταρα ανοσολογικής μνήμης αποθηκεύονται στον μυελό των οστών με ρυθμό περίπου ενός μόνο κυττάρου ανά ώρα για αρκετές εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό. Η εργασία τους δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Science Immunology. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα γενετικό σύστημα σε ποντίκια για να χαρτογραφήσουν τη σταδιακή συσσώρευση αυτών των κυττάρων. Το σύστημα αυτό, που ονομάζεται χρονοσήμανση, επιτρέπει στους ερευνητές να σημαδέψουν ανεξίτηλα όλα τα πλασματοκύτταρα που υπάρχουν σε μια δεδομένη στιγμή μετά τον εμβολιασμό και στη συνέχεια να επιστρέψουν αργότερα και να εντοπίσουν εκείνα που έχουν επιβιώσει και συνεπώς είναι μακρόβια. Κάνοντας αυτό τακτικά μετά τον εμβολιασμό, οι ερευνητές αποκάλυψαν το ιστορικό της συσσώρευσης αυτών των μακροχρόνιων κυττάρων, εντοπίζοντας επακριβώς πότε δημιουργήθηκαν και πού πήγαν.
Αφού λάβουμε έναν εμβολιασμό, παραμένουμε σε μεγάλο βαθμό απρόσβλητοι από την εν λόγω ασθένεια, επειδή το σώμα μας παρέχει μια συνεχή παροχή αντισωμάτων κατά της ανοσοποιημένης ασθένειας – ουσιαστικά φροντίζοντας να παραμένουμε εφοδιασμένοι με αυτά τα αντισώματα. Έχουμε εντοπίσει τα σημεία στο σώμα όπου έχουν δημιουργηθεί αυτά τα μακροχρόνια πλασματοκύτταρα (συμπεριλαμβανομένων των λεμφαδένων, των αμυγδαλών και του εντέρου). Όμως, δεν είναι γνωστό πώς ορισμένα εμβόλια κάνουν αυτά τα κύτταρα να παραμένουν για δεκαετίες σε σχέση με εκείνα που εξαφανίζονται μετά από λίγους μήνες. Δεδομένου του παγκόσμιου ενδιαφέροντος για τη μακροχρόνια ανοσία που παρέχουν τα εμβόλια COVID, υπάρχει αυξημένη ανάγκη να κατανοηθεί αυτή η διαδικασία.
Χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο ποντικού, οι ερευνητές εξέφρασαν μια φθορίζουσα πρωτεΐνη (που ονομάζεται πρωτεΐνη TdTomato) μόνο σε κύτταρα που παράγουν ειδικά αντισώματα έναντι ενός συγκεκριμένου εμβολίου. Επειδή αυτά τα κύτταρα φθορίζονταν, ήταν δυνατόν να παρακολουθούνται μεμονωμένα κύτταρα καθώς παράγονται και όπου αποθηκεύονται. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν, επίσης, μια σειρά εργαλείων για να εντοπίσουν μόνο εκείνα τα κύτταρα πλάσματος που παρήχθησαν από το εμβόλιο. Όλα τα πλασματοκύτταρα στο μοντέλο ποντικού εξέφραζαν την πρωτεΐνη TdTomato και μεταξύ αυτών, εντόπισαν εκείνα που αναγνώριζαν το εμβόλιο. Τέλος, με τη χρήση της χρονοσφραγίδας, γνώριζαν πότε είχαν δημιουργηθεί αυτά τα κύτταρα και επομένως πόσο παλιά ήταν.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Tarlinton, η μελέτη αυτών των μεμονωμένων κυττάρων καθώς γεννιούνται, ωριμάζουν και αποθηκεύονται για να μας προστατεύσουν από την επαναλαμβανόμενη εισβολή ενός συγκεκριμένου ιού ή βακτηρίου “μπορεί να μας δώσει πληροφορίες για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο γίνεται η στρατολόγηση των μακροχρόνιων πλασματοκυττάρων”. Η πολυπλοκότητα της μελέτης επέτρεψε στους ερευνητές να προσδιορίσουν και άλλες πτυχές της δημιουργίας της ειδικής ανοσίας:
Πώς αυτά τα πλασματοκύτταρα εισέρχονται στο μυελό των οστών
Εάν αυτά τα πλασματοκύτταρα πρέπει να εκτοπίσουν άλλα κύτταρα όταν αποθηκεύονται σε περιοχές όπως ο μυελός των οστών
Ή αν τα κύτταρα αυτά “βρίσκουν” μια θέση που έμεινε κενή από προηγούμενα πλασματοκύτταρα που είτε πέθαναν είτε μετακινήθηκαν αλλού
Η χαρτογράφηση αυτών των κυττάρων αποκάλυψε ότι ένας συγκεκριμένος εμβολιασμός σε ένα ποντίκι οδήγησε στη δημιουργία περίπου 40.000 επιμενόντων πλασματοκυττάρων στο μυελό των οστών. Τα κύτταρα αυτά, μετά την αρχική άνθηση, στη συνέχεια μειώθηκαν με ρυθμό περίπου 0,1% την ημέρα με χρόνο ημιζωής περίπου 700 ημέρες, παρέχοντας τόσο μια εκτίμηση της διάρκειας της προστασίας όσο και τον προσδιορισμό για περαιτέρω μελέτη των ίδιων των μακροχρόνιων κυττάρων. Σύμφωνα με τον καθηγητή Tarlinton, η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο δημιουργούνται, ζουν και πεθαίνουν αυτά τα μακρόβια πλασματοκύτταρα “θα μας ενημερώσει για την ικανότητά μας να διαμορφώνουμε τη στρατολόγησή τους, μέσω διαφορετικών συνδυασμών εμβολίων ή στρατηγικών χορήγησης – επιτρέποντάς μας τελικά να είμαστε σε θέση να αυξήσουμε τη μακροβιότητα της ανοσίας”, δήλωσε. “Στην πραγματικότητα, υπάρχει μια συναρπαστική εργασία που αναφέρθηκε πρόσφατα στο Nature και περιγράφει πώς η μεταβολή της μηχανικής του εμβολιασμού μπορεί να επηρεάσει δραματικά τον χαρακτήρα της ανοσολογικής απάντησης, και θα προβλέψουμε την παραγωγή αυτών των ειδικών κυττάρων που ήταν το επίκεντρο της εργασίας μας”.