Ο κυκλώνας “Ιανός”, στο πέρασμα του, άφησε πίσω του νεκρούς καταστροφές και χιλιάδες πλημμυρισμένα σπίτια.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, περίπου 300.000 στρέμματα καλλιεργειών έχουν καταστραφεί πλήρως, 250.000 επιπλέον έχουν μερική καταστροφή, 14.800 αιγοπρόβατα και περίπου 700 βοοειδή έχουν πνιγεί, και κάποιες δεκάδες χιλιάδες μελισσοσμήνη επίσης καταστράφηκαν.
Η αγωνία όλων πλέον των πλημμυροπαθών, είναι πότε θα λάβουν την προκαταβολή αλλά και την ολική αποζημίωση για τις καταστροφές που υπέστησαν. Στη Δυτική Ελλάδα, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος και Θεσσαλία Δόθηκε παράταση έως και τις 12 Οκτωβρίου για να μπορέσουν να καταθέσουν τις δηλώσεις ζημιών έτσι ώστε να διεκδικήσουν τα χρήματά τους από το κράτος.
Μιλώντας με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κύριο Μάκη Βορίδη, συζητήσαμε για όλα τα θέματα που αφορούν στις αποζημιώσεις των πληγέντων. Ποιοι, πότε και πόσα χρήματα θα πάρουν; Πότε θα δοθεί η προκαταβολή και πότε το συνολικό ποσό της αποζημίωσης;
Ως τις 12 Οκτωβρίου δόθηκε παράταση για τις δηλώσεις ζημιών
«Πράγματι υπήρξαν πολύ σημαντικές ζημιές, έχουμε τελειώσει τις καταγραφές των ζημιών από τη δικιά μας την πλευρά, αλλά έχουμε δώσει μία εβδομάδα ακόμα δυνατότητα στους παραγωγούς να υποβάλουν τις δηλώσεις ζημιών. Άρα, έκλεινε η προθεσμία για τις δηλώσεις ζημιών στις 5 Οκτωβρίου, τους δώσαμε τη δυνατότητα να κάνουν άλλη μία εβδομάδα, θα κλείσουμε μέχρι τις 12/10, για να μην υπάρξει κάποιος, ο οποίος δεν έχει προφτάσει να κάνει τη δήλωσή του αυτή. Μέχρι στιγμής, η εκτίμηση μας είναι, ότι περίπου 300.000 στρέμματα έχουν καταστραφεί πλήρως καλλιεργειών, 14.800 αιγοπρόβατα έχουν πνιγεί, περίπου 700 βοοειδή και κάποιες δεκάδες χιλιάδες μελισσοσμήνη. Επομένως, είναι μία πολύ σημαντική καταστροφή και υπάρχουν πολλά στρέμματα, ίσως άλλες 200- 250.000 που έχουν μερική καταστροφή, δηλαδή 50% έως 70%» .
Θα πληρωθεί άμεσα η προκαταβολή στο 50% μέσω ΕΛΓΑ τον Οκτώβριο και το 100% τον Φεβρουάριο του 2021
«Εκείνο το οποίο πρόκειται να κάνουμε είναι, να προχωρήσουμε σε προσωρινή καταβολή. Σε μία προκαταβολή να το πω, αποζημιώσεων μέσω του ΕΛΓΑ, μέσω του μηχανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων. Για να γίνει αυτό, θα χρειαστεί να αλλάξουμε τη νομοθεσία. Για να αλλάξουμε τη νομοθεσία και ακόμα σε ένα σημείο, με το οποίο θα δώσουμε τη δυνατότητα για αυτή τη φορά και μόνο, και λόγω της έκτασης της ζημιάς, και λόγω της γενικότερης διαταραχής της οικονομικής, η οποία έχει προκληθεί στην περιοχή, θα δώσουμε το 100% της αποζημίωσης. Ο ΕΛΓΑ αποζημιώνει τη ζημία που θα γίνει ας πούμε σε ένα χρόνο, θα αποζημιώσει το 65% τους, τον Ιούνιο του επομένου χρόνου και το 35% τον Δεκέμβριο του επόμενου χρόνου. Δηλαδή αν πηγαίναμε με τους κανονικούς ρυθμούς, αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγοί μας στην περιοχή, θα έπαιρναν αποζημιώσεις το 65% τον Ιούνιο του 2021 και το υπόλοιπο 35% το Δεκέμβριο 2021. Εμείς για αυτό το λόγο, αλλάζουμε τη νομοθεσία, και ειδικά σε αυτή την περίπτωση θα δώσουμε προκαταβολή και μία πολύ σημαντική προκαταβολή. Μπορεί να φτάνει δηλαδή πάνω από το 50% της συνολικής τους αποζημίωσης, θα δώσουμε λοιπόν αυτή την προκαταβολή περί τα μέσα Οκτωβρίου και θα έχουμε αλλάξει και προγραμματίσει και τη νομοθετική αλλαγή για να μπορεί να γίνει αυτό στις 19/10. Θα έχουμε αλλάξει λοιπόν το νόμο μέχρι τότε και επομένως θα δοθεί η δυνατότητα και της προκαταβολής των ζημιών αυτών και θα δοθεί και η δυνατότητα, ενώ συνήθως ο ΕΛΓΑ αποζημιώνει μέχρι το 80%, θα φτάσουμε στην αποζημίωση το 100%. Την πλήρη αποζημίωση θα την καταβάλλουμε μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου του 2021 με μέσα Φεβρουαρίου του 2021, αφού έχουμε οριστικοποιήσει τους ελέγχους.»
Οι ζημιές φτάνουν τα 100 εκατομμύρια ευρώ
Πως θα καλυφθεί και από πού, το κόστος της αποκατάστασης όταν ο ΕΛΓΑ καλύπτει μόνο 220 εκ. ευρώ;
«Έχει γίνει μία πάρα πολύ μεγάλη ζημιά. Το κόστος της αποκατάστασης της ζημιάς αυτής θα είναι ένα μεγάλο βάρος για τον Κρατικό προϋπολογισμό. Με μόνο τον προϋπολογισμό του ΕΛΓΑ , δεν θα μπορούσαμε να ανταπεξέλθουμε. Ο προϋπολογισμός του ΕΛΓΑ, πληρώνει γύρω στα 210 εκατομμύρια το χρόνο. Άρα καταλαβαίνετε ότι μία επιβάρυνση της τάξεως των 100 εκατομμυρίων, τόσο περίπου την υπολογίζουμε αυτή τη ζημιά, ουσιαστικά θα τίναζε τον προϋπολογισμό στον αέρα, δεν θα μπορούσαμε να ανταπεξέλθουμε. Μπορούμε να ανταπεξέλθουμε, γιατί χάρη στην πολιτική ηγεσία και την ευθύνη του πρωθυπουργού, ο ΕΛΓΑ θα ενισχύει από το τακτικό αποθεματικό και θα του δοθούν ο ποσά τα οποία ουσιαστικά θα του δοθούν για την κάλυψη λειτουργικών εξόδων, κάτι το οποίο δεν είχε γίνει τα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν έπαιρνε δηλαδή ποσά για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων ο ΕΛΓΑ, όπως προβλέπει η νομοθεσία. Θα το κάνουμε τώρα, θα το κάνουμε αναδρομικά, θα πάρει ποσά αναδρομικά ο ΕΛΓΑ για αυτό, και αυτό θα μας επιτρέψει να πληρώσουμε. Προσέξτε γιατί το λέω αυτό, γιατί είναι σαφές ότι κάνουμε μία τεράστια προσπάθεια, κάνει μία τεράστια προσπάθεια ο κρατικός προϋπολογισμός, κάνουμε μία προσπάθεια με νομοθετικές αλλαγές για να τα πετύχουμε όλα αυτά. Θέλω να σας πω ότι είναι μία έκτακτη συνθήκη, γιατί αναγνωρίζουμε το μέγεθος της καταστροφής και την τεράστια ζημιά την οποία έχουν πάθει οι παραγωγοί μας και προσπαθούμε ως κρατικός μηχανισμός, να ανταπεξέλθουμε και νομοθετώντας αλλά και μεταφέροντας πόσα».
Όποιος προσπαθήσει να γίνει άκοπα πλούσιος, θα τον βρούμε – Θα ελεγχθούν όλες οι δηλώσεις
«Είναι η πρώτη φορά που γίνεται αυτό. Δεν μπορούμε λοιπόν εδώ αυτή τη μεγάλη καταστροφή να τη χρησιμοποιούν ορισμένοι, ελπίζω ελάχιστοι, προκειμένου να γίνουν άκοπα πλούσιοι. Γιατί επειδή ουσιαστικά παρακάμπτουμε ελεγκτικές διαδικασίες, για να δώσουμε πολύ γρήγορα τα ποσά αυτά, αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει αφορμή για ψευδείς δηλώσεις. Οι δηλώσεις θα ελεγχθούν. Εμείς έχουμε πάρει πρόσθετο προσωπικό και μέχρι τον Φεβρουάριο που θα καταβάλουμε την πλήρη αποζημίωση θα συμψηφίσουμε και τις προκαταβολές για την πλήρη αποζημίωση. Εκεί θα γίνει αν θέλετε η οριστική εκκαθάριση της ζημιάς εκεί θα έχουμε κάνει πλήρη έλεγχο των ζημιών. Επομένως, αν κάποιοι σκέφτονται να εκμεταλλευτούν το χαλαρό πλαίσιο που σήμερα εφαρμόζουμε, προκειμένου να είμαστε αποτελεσματικοί στην ενίσχυση των ανθρώπων που έχουν πληγεί, ξαναλέω ότι κάνουν κακό στους ανθρώπους που έχουν πληγεί, γιατί αυτά τα ποσά προορίζονται για αυτούς που πραγματικά έχουν πληγεί, κάνουν κακό στον προϋπολογισμό και στο φορολογούμενο, φέρονται απολύτως ασυνείδητα όσοι το κάνουν αυτό και θα τους βρούμε. Άρα, θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Εμείς, θα σταθούμε δίπλα στον πληττόμενο παραγωγό, αλλά δεν πρόκειται να ανεχθούμε κανέναν, μα κανέναν, ο οποίος χρησιμοποιεί αυτή την πάρα πολύ δύσκολη στιγμή, για πάρα πολύ κόσμο προκειμένου να καταστεί άκοπα πλούσιος».
Στις 19 Οκτωβρίου οι εγκρίσεις για το έκτακτο προσωπικό και τις υπερωρίες στον ΕΛΓΑ
«Έχουμε προσλάβει και πρόσθετους ανθρώπους και μέσα στις νομοθετικές παρεμβάσεις που θα κάνουμε θα είναι και παρεμβάσεις, οι οποίες θα παρακάμπτουν τα όρια και τις υπερωρίες και τα όρια των προσλήψεων. Τώρα δηλαδή στις 19 του μηνός θα εγκρίνουμε ουσιαστικά και ποσά τα οποία θα δοθούν στους υπαλλήλους για την υπερεργασία την οποία έχουν κάνει, και βεβαίως θα έχει κάνει πρόσθετες έκτακτες προσλήψεις στον ΕΛΓΑ για να ανταπεξέλθουν σε όλη αυτή την πίεση την χρονική για την εκκαθάριση των αιτήσεων αυτών.»
Τι θα γίνει με τους ελαιοπαραγωγούς και τους ροδακινοπαραγωγούς.
«Ότι έχει πληγεί θα αποζημιωθεί. Επομένως, ότι είναι καλλιέργεια ανεξαρτήτως τον τύπο της καλλιέργειας, γιατί προσέξτε σε αυτά τα ποσά τα οποία σας είπα συμπεριλαμβάνω, όχι μόνο τη Θεσσαλία, συμπεριλαμβάνω και τα νησιά του Ιονίου, συμπεριλαμβάνω και περιοχές της Στερεάς Ελλάδος, που έχουν πληγεί. Άρα λοιπόν, όποιος έχει πληγεί παραγωγός, με τη διαδικασία την οποία σας είπα, θα αποζημιωθεί.»
Θα αποζημιωθούν και για ότι δεν καλύπτει ο ΕΛΓΑ
«Υπάρχουν κομμάτια, πράγματι σημειών, τα οποία δεν καλύπτονται ασφαλιστικά από τον ΕΛΓΑ και είναι καταστροφές παραδείγματος χάρη σε ορισμένες αγροτικές υποστηρικτικές υποδομές όπως αποθήκες ή κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, ζωοτροφές, υπάρχουν καταστροφές σε πομόνες. Αυτά λοιπόν δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ. Εκεί θα ενεργοποιήσουμε έναν μηχανισμό, το λεγόμενο απαλλακτικό κανονισμό της ευρωπαϊκής επιτροπής, για να δώσουμε κρατικές ενισχύσεις, το έχουμε προβλέψει και αυτό, αλλά προσέξτε. Αυτό, θέλει εξατομικευμένη δήλωση και απόδειξη της ζημίας. Επομένως εκεί, θα υπάρξουν φάκελοι, που θα τους κάνει ο ΕΛΓΑ αυτούς τους φακέλους, οι οποίοι όμως δεν θα αποζημιωθούν από τον ΕΛΓΑ, αλλά, θα έρθουν να ενισχυθούν και να αποζημιωθούν, από τον Κρατικό προϋπολογισμό απευθείας, με τη μορφή των κρατικών ενισχύσεων, αλλά χρησιμοποιώντας τον απαλλακτικό προϋπολογισμό.»
Στα χωράφια που δεν μπορούν να καλλιεργηθούν ξανά θα ελεγχθεί το χώμα τους και θα αποκατασταθούν
«Υπάρχουν σε ορισμένες περιοχές, καταστροφή χωραφιών, λόγω φερτών υλικών, εκεί λοιπόν, αυτό πρέπει να το δούμε, θα κάνουμε αυτό που κάναμε και στην Εύβοια, θα κάνουμε εξετάσεις, να δούμε αν το χώμα το οποίο μεταφέρθηκε καθιστά ακατάλληλο το συγκεκριμένο κτήμα, το συγκεκριμένο αγρό, για καλλιέργεια ή αν μπορεί να καλλιεργηθεί και θα δούμε ποιες είναι οι δυνατότητες να έχουμε προκειμένου να αποκαταστήσουμε τις καλλιέργειες και σε ποια έκταση έχει γίνει αυτή η ζημιά και αυτό είναι κάτι το οποίο το έχουμε στο πρόγραμμα είναι κάτι το οποίο θα το προχωρήσουμε.»