Έντονες ανησυχίες για την εμφάνισή τους που συνοδεύονται από προβλήματα της ψυχικής και συναισθηματικής υγείας τους έχουν οι ενήλικες γυναίκες με ακμή.
Η συχνή αυτή και χρόνια δερματοπάθεια προκαλεί αναστάτωση στην προσωπική και επαγγελματική ζωή, σύμφωνα με μια αμερικανική μελέτη, που δημοσιεύτηκε διαδικτυακά στο JAMA Dermatology. Η κατάθλιψη, το άγχος και η κοινωνική απομόνωση είναι οι κυρίαρχες επιπτώσεις που οι πάσχουσες καλούνται επίσης να αντιμετωπίσουν.
«Παρότι η ακμή είναι συνηθέστερη στην εφηβεία δεν περιορίζεται σε αυτήν, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε ηλικία. Υπολογίζεται ότι μέχρι την ηλικία των 45 ετών, το 5% τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών εξακολουθούν να έχουν ακμή. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αύξηση των περιστατικών στους ενήλικες και κυρίως στις γυναίκες, αφού επηρεάζει πλέον έως και το 12-15% αυτών», σημειώνει ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Δεδομένης της ιδιαίτερης σχέσης της ακμής με την ποιότητα ζωής, αρκετές μελέτες έχουν προσπαθήσει να κατανοήσουν πώς βιώνουν οι έφηβοι αυτήν την πάθηση. Λίγες είναι όμως εκείνες οι μελέτες που έχουν διερευνήσει τις επιπτώσεις της σε ενήλικες, και οι ερευνητές θεώρησαν ότι είναι σημαντική η κατανόησή τους, προκειμένου να υπάρξει καλύτερη διαχείριση της πάθησης σε αυτές τις ηλικίες.
Έτσι, οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια επιδίωξαν να καταγράψουν την εμπειρία των γυναικών που είχαν οι ίδιες την πάθηση και όχι κάποιο μέλος της οικογένειάς τους. Στη μελέτη συμπεριέλαβαν ασθενείς ηλικίας 18 έως 40 ετών με μέτρια έως σοβαρή ακμή, διαφορετικής ηλικίας, φυλής και εθνικότητας, προκειμένου να υπάρχει μεγαλύτερο αντιπροσωπευτικό δείγμα.
Από το πλήθος των απαντήσεών τους ξεχώρισαν ιδιαίτερα τα συναισθήματα άγχους, κατάθλιψης και χαμηλής αυτοεκτίμησης που τους προκαλούνταν όταν η πάθηση βρισκόταν σε έξαρση. Πολλές συμμετέχουσες δήλωσαν ότι οι συνέπειες της ακμής στην ψυχική υγεία ήταν εντονότερες στην ενήλικη ζωή, συγκριτικά με αυτές που βίωναν όταν ήταν έφηβες και ο λόγος ήταν ότι οι συνομήλικοι τους δεν είχαν πια το ίδιο πρόβλημα. Σε όσες δε το δερματολογικό αυτό πρόβλημα εμφανίστηκε στα νεανικά τους χρόνια και πάλευαν επί σειρά ετών να τη θεραπεύσουν, ένιωθαν κουρασμένες από την προσπάθεια και απογοητευμένες που η πάθησή τους δεν υποχώρησε με την είσοδό τους στην ενήλικη ζωή, όπως ανέμεναν.
Η εμφάνιση του δέρματός τους έστρεφε συνεχώς την προσοχή τους σε αυτό, αφού σκέφτονταν συνεχώς πόσο πρόσεχαν οι άλλοι το δέρμα τους και πια εντύπωση αποκόμιζαν. Ανησυχούσαν ιδιαίτερα για την προσωπική και επαγγελματική τους ζωή και αρκετές δεν ένιωθαν τόσο σίγουρες στη δουλειά. Ορισμένες πίστευαν ότι η ακμή τις έκανε να φαίνονται νεότερες και λιγότερο επαγγελματίες, αξιόπιστες ή ικανές στις επαφές τους με συναδέλφους ή με άλλα άτομα για επαγγελματικούς λόγους.
Όσον αφορά στις εξωεπαγγελματικές σχέσεις τους, συχνά ένιωθαν την ανάγκη να ακυρώσουν ή να αναβάλλουν τις δια ζώσης επαφές, ιδιαίτερα κατά τις περιόδους έξαρσης της ακμής και το έπρατταν. Όμως, αυτό είχε επιζήμιες συνέπειες στην ψυχική υγεία και την αυτοεκτίμηση.
Η ακμή επηρέαζε και τις ερωτικές τους σχέσεις. Έντονες ήταν οι επιπτώσεις στην αυτοπεποίθησή τους ενώ έβγαιναν ραντεβού και επιδίωξή τους ήταν να καμουφλάρουν τις ατέλειες της επιδερμίδας τους. Αν και οι περισσότερες δεν ανέφεραν ότι οι σύντροφοί τους σχολίαζαν αρνητικά την ακμή τους, εξακολουθούσαν να αισθάνονται μεγάλη δυσφορία όταν αποκάλυπταν την έκτασή της σε κάποιον με τον οποίο έβγαιναν ραντεβού.
«Η ακμή προκαλεί απόφραξη ή και φλεγμονή των τριχοσμηγματογόνων θυλάκων. Μπορεί να προκαλέσει φλεγμονώδεις ή μη φλεγμονώδεις βλάβες ή ένα συνδυασμό και των δύο, επηρεάζοντας κυρίως το πρόσωπο, αλλά και την πλάτη και το στήθος. Οι ασθενείς εμφανίζουν μαύρα στίγματα ή/και μικρά σπυράκια, σκληρά και κόκκινα σπυράκια (βλατίδες), ή/και πυώδη ογκίδια (φλυκταινίδια). Σε πιο έντονες περιπτώσεις μπορεί να έχουν εσωτερικό οίδημα, το οποίο συνοδεύεται από πόνο. Όταν παρουσιάζεται για πρώτη φορά σε άτομα άνω των 25 ετών, τo κύριο σύμπτωμα είναι το μόνιμο ερύθημα (ροδόχρους ακμή). Σοβαρότερη είναι η ακμή fulminans, η οποία προκαλεί συστηματικά συμπτώματα όπως πυρετό, πόνο στις αρθρώσεις και γενική κακουχία», διευκρινίζει ο δρ Στάμου.
Όπως δήλωσαν οι συμμετέχουσες στην μελέτη, επιτυχημένη θεωρούσαν την επίτευξη ενός εντελώς καθαρού δέρματος ή, τουλάχιστον, ένα διαχειρίσιμο αριθμό ατελειών (σπυριών, ουλών, κλπ).
Περιέγραψαν την εμπειρία τους με τις διάφορες φαρμακευτικές ουσίες που χρησιμοποίησαν για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της ακμής– ποιες από αυτές τις βοήθησαν και ποιες παρενέργειες αντιμετώπισαν. Οι περισσότερες δεν πίστευαν ότι τα αντιβιοτικά από το στόμα ήταν κατάλληλες θεραπείες για την ακμή τους, ειδικά λόγω της περιορισμένης μακροπρόθεσμης αποτελεσματικότητάς τους. Τόνισαν δε τις ανεπιθύμητες ενέργειές τους στο γαστρεντερικό.
«Η θεραπεία της ακμής εξαρτάται από τον βαθμό και τη σοβαρότητά της. Υπάρχουν δεκάδες φάρμακα που δρουν τοπικά και συστηματικά, ενέσεις στεροειδών και χημικά πίλινγκ για την αντιμετώπισή της. Στις πιο εξελιγμένες θεραπείες περιλαμβάνεται η φωτοθεραπεία και τα λέιζερ που ρυθμίζουν την παραγωγή του σμήγματος. Η βέλτιστη όμως επιλογή, ιδιαίτερα στην ακμή των ενηλίκων, είναι η φωτοθεραπεία.
Το ειδικού μήκους κύματος φως έχει τη δύναμη να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της ακμής με ή χωρίς την ταυτόχρονη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων. Έχουμε στη διάθεσή μας πρωτοποριακά μηχανήματα που προσφέρουν αποδεδειγμένα θεραπεία που αναζωογονεί το δέρμα με τη χρήση μη επεμβατικού φωτός, επιταχύνοντας την ανανέωση των κυττάρων και βελτιώνοντας την υγεία του δέρματος . Αυτά δεν ερεθίζουν το δέρμα, είναι ευεργετικά και προάγουν την ενεργοποίηση των φυσικών μηχανισμών ανάπλασής του.
Στους ενήλικες συστήνεται κι ένας άλλος, εξαιρετικά αποτελεσματικός τρόπος διαχείρισης της ακμής, η φωτοδυναμική θεραπεία. Πρόκειται για μια γρήγορη και ασφαλή μέθοδο που συνδυάζει το φως συγκεκριμένου μήκους κύματος ανάλογα με το πρόβλημα, π.χ. ροδόχρου νόσο ή κοινή ακμή, με ένα ειδικό τοπικό σκεύασμα, το οποίο ενεργοποιείται από το φως. Εκτός της αντιμετώπισης της ενεργού ακμής, η φωτοδυναμική θεραπεία βοηθάει επίσης στην εξάλειψη των παλαιότερων σημαδιών ή/και ουλών λόγω της ακμής. Δεν αφήνει ουλές, δεν απαιτεί τομές, δεν προκαλεί παρενέργειες και τα αποτελέσματα είναι ορατά από την πρώτη κιόλας συνεδρία.
Η καλυτέρευση της εμφάνισης του δέρματος βελτιώνει αμέσως και την ψυχολογία των ασθενών και τους επιτρέπει να απολαμβάνουν τη ζωή τους, δίχως αναστολές, ντροπές και ψυχολογικά προβλήματα», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.